Paul Tillich

Paul Tillich
Ganwyd	20 Awst 1886  Starosiedle
Bu farw	22 Hydref 1965  Chicago
Dinasyddiaeth	Ymerodraeth yr Almaen
Addysg	Doethur mewn Athrawiaeth
Alma mater	Friedrich-Wilhelms-Gymnasium
Galwedigaeth	diwinydd, academydd
Swydd	caplan
Priod	Hannah Tillich
Gwobr/au	Croes Marchog-Cadlywydd Urdd Teilyngdod Gweriniaeth Ffederal yr Almaen, Gwobr Heddwch y Fasnach Lyfrau Almaeneg

Diwinydd ac athronydd Cristnogol Almaenig-Americanaidd oedd Paul Johannes Tillich (20 Awst 1886 – 22 Hydref 1965).

Ganed ef yn Starzeddel, Prwsia, ac astudiodd mewn sawl prifysgol yn yr Almaen gan ennill graddau mewn athroniaeth a diwinyddiaeth. . Fe'i ordeiniwyd yn weinidog Lutheraidd, a gwasanaethodd yn gaplan yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf. Treuliodd gychwyn ei yrfa academaidd ym mhrifysgolion Berlin a Marburg cyn cael ei benodi'n athro diwinyddiaeth yn Dresden a Leipzig ac yna'n athro athroniaeth a chymdeithaseg yn Frankfurt. Aeth yn alltud o'r Almaen wedi i'r Natsïaid esgyn i rym ym 1933, ac ymsefydlodd yn Unol Daleithiau America. Addysgodd yng Ngholeg Diwinyddol yr Undeb yn Efrog Newydd am 22 mlynedd cyn symud i Harvard ym 1955. Treuliodd dair mlynedd olaf ei oes yn athro diwinyddiaeth ym Mhrifysgol Chicago.

Dylanwadwyd ar Tillich yn gryf gan ei brofiadau ar Ffrynt y Gorllewin, ac aeth ati i herio rhagdybiaethau ac ymhoniadau cymdeithasol a chrefyddol ei wareiddiad, ac archwilio diwylliant cyfoes y Gorllewin trwy ddrychau diwinyddiaeth ac athroniaeth. Yn ystod ei yrfa yn yr Almaen, amlinellai ei "ddiwnyddiaeth diwylliant", gan ymdrin â'r ffydd hunanamlwg, anymwybodol sydd ymhlyg mewn systemau meddwl a strwythurau cymdeithasol sydd yn seciwlar i bob golwg.